Oud huzaar Klaas Appel(92) is er even stil van als hij het pantservoertuig de Fennek aan ziet komen rijden. Maandagmorgen 17 juni werd veteraan huzaar Klaas Appel verrast met een bezoek van 3 militairen van 104 verkenningseskadron. Zij kwamen vanuit ’t Harde naar Enkhuizen om hem de zwarte cavalerie baret te overhandigen.
”In de jaren voordat de Tweede Wereldoorlog uitbrak voelden we al een dreiging.” Verteld huzaar Appel. “Toen in 1939 de mobilisatie begon was dat best interessant!” Zijn vader had de Eerste Wereldoorlog meegemaakt en vertelde daar vaak over. ”Nu maakte ik het zelf mee en op een dag, in januari 1940, kreeg ik een oproep om naar Den Haag te komen.” Hij had als één van de weinige jongens al een rijbewijs en vandaar dat hij bij de Blauwe Huzaren geplaatst werd.
Een tijd van veel marcheren en oefenen in een oud pantservoertuig waar de afdruk van een potkachel boven zijn hoofd zat brak aan. De afdruk van de potkachel was het gevolg van de aardappeloproer in Amsterdam in 1917. “Dubbel klutsen in het oude mormel, met het stuur recht voor me, zittend op de grond.”
Op de Alexander kazerne in Den Haag moesten de mannen op 9 mei ineens 3 pantservoertuigen klaar zetten met bewapening. “Een raar idee want we hadden er nog nooit mee geschoten.” Toen ze vroegen waarom, werd er gezegd dat er wat oproer was in de stad. “Maar dat konden we ons niet voorstellen, we hadden daar niks over gehoord en toen er die nacht ook met zoeklichten de lucht werd afgespeurd vertrouwden we het niet meer zo.” De volgende ochtend rond 4.00 uur zag huzaar Appel stipjes in de lucht “ik maakte snel de luitenant wakker want die lag nog prinsheerlijk te slapen” Even later vond de eerste grote strategische luchtlandingsoperatie uit de geschiedenis plaats.
Duitse eenheden, gevormd door bommenwerpers, jachtvliegtuigen en transportvliegtuigen met parachutisten en luchtlandingstroepen vielen de drie vliegvelden rond Den Haag (Ypenburg, Valkenburg en Ockenburg) aan. Het doel van de aanval was om de Koningin en de overige leden van het Koningshuis en de Nederlandse regering gevangen te nemen. Dit zou moeten leiden tot onmiddellijke overgave van Nederland en dus een zeer korte oorlogsactie.
Uitgezwaaid door de bevolking
Huzaar Appel werd samen met zijn collega’s en de 3 M39 pantserwagens naar het Haagse bos gestuurd. ”Onderweg zagen we overal lijken en wrakstukken en werden we door de plaatselijke bevolking, waaronder veel vrouwen met kinderen aan de hand, veelal in pyama, uitgezwaaid.” Hij slikt. “Dan denk je wel even, overleven we dit?” Ook bleek de nieuwe pantserwagen M39 niet ideaal te zijn. “Soms stopte de wagen ineens” Door de hitte van de motor verdampte de benzine voordat het de motor kon bereiken en dan sloeg de motor af. “Ook brak de stuurinrichting van ons pantservoertuig af en moesten we er dus wel uit om een veilige plek te zoeken.”
Uiteindelijk was het Nederlandse leger in staat de aanval af te slaan en de vliegvelden te behouden. Het werd een van de grootste slagen van de Nederlandse strijdkrachten. Maar nog belangrijker was dat de slag militair gewonnen werd. Zowel aan Nederlandse als aan Duitse zijde werden veel verliezen geleden. Ongeveer 100 Nederlandse militairen sneuvelden. Behalve de vele doden en gewonden die te betreuren waren, werden aan Duitse zijde meer dan 220 transportvliegtuigen buiten gevecht gesteld. Ook maakten Nederlandse troepen rond de 1.500 Duitse krijgsgevangenen die per schip werden afgevoerd naar Engeland. Hierbij zaten veel piloten en specialistisch luchtlandingspersoneel. Hierdoor werd de Duitse krijgsmacht een gevoelige slag toegebracht die gevolgen had voor volgende gevechtsacties.
Voor eerste maal na 73 jaar aanwezig
Tijdens de herdenking van de slag om Ypenburg op 10 mei jongstleden was huzaar Appel voor het eerst aanwezig. Het was 73 jaar geleden dat hij in de omgeving van Den Haag gevochten had. De kranslegging was emotioneel maar hij was erg blij dat hij deze dag mocht meemaken. Hij gaf toen ook aan dat hij het jammer vond geen baret meer te hebben. Kolonel Rob van Zanten, die bij de herdenking aanwezig was, beloofde een baret voor hem te regelen. En nu was adjudant Peter van Leeuwen samen met 2 collega’s naar Enkhuizen gekomen om hem de baret persoonlijk te overhandigen. Trots als een pauw poseerde hij bij het voertuig voor een mooie foto en vervolgens bekeek hij vol interesse de Fennek. Wat een verschil met het voertuig waar hij zelf in zat! “Zoveel techniek! Maar veel ruimte is er niet bijgekomen” bekend hij.